psychologische-valkuilen-bij-verandering

5 psychologische valkuilen bij verandermanagement

5 psychologische valkuilen bij verandermanagement en hoe je ze vermijdt

Als leidinggevende sta je voor de uitdaging om je team door veranderingen te loodsen. Of het nu gaat om een reorganisatie, digitalisering of nieuwe wetgeving, de druk om snel te handelen is groot. Maar ons brein speelt ons vaak parten bij het nemen van beslissingen in stressvolle situaties. Zonder het te merken, kun je in psychologische valkuilen stappen die de verandering minder effectief maken.

Dit zijn vijf veelvoorkomende valkuilen uit de psychologie van verandering.

1. Narrow Framing: De beslissing te smal bekijken

Wanneer je onder druk staat, is het verleidelijk om de situatie te versimpelen tot een ja-of-nee-keuze. Dit wordt narrow framing genoemd. Je ziet bijvoorbeeld maar één oplossing en gaat daarmee aan de slag, zonder alternatieven te overwegen.

2. Confirmation Bias: alleen zien wat je wilt zien

Zodra je een keuze hebt gemaakt, zoek je onbewust naar bevestiging dat dit de juiste keuze is. En die vindt je vervolgens ook. Dit heet confirmation bias. Het gevaar? Je negeert kritische signalen die wijzen op mogelijke problemen.

3. Verliesaversie: angst om te verliezen

Mensen zijn geneigd om verlies zwaarder te laten wegen dan winst. Bij veranderingen kan dit leiden tot behoudzucht: je wilt koste wat kost vasthouden aan wat je hebt, ook al is dat niet meer houdbaar.

4. Overconfidence: te veel vertrouwen op eigen kunnen

Als leidinggevende wil je daadkrachtig overkomen. Maar te veel zelfvertrouwen kan leiden tot overhaaste beslissingen of het onderschatten van de complexiteit van een verandering. Ook kun je hierdoor de support van teamleden verliezen, zeker als zij zich niet gehoord voelen.

5. Status quo bias: angst voor verandering

De status quo voelt veilig en vertrouwd, zelfs als het niet ideaal is. Deze bias kan ervoor zorgen dat je noodzakelijke veranderingen uitstelt of halve maatregelen neemt.

Tips om veelvoorkomende fouten in verandermanagement te vermijden

  • Neem de tijd om meerdere scenario’s te verkennen. Betrek collega’s of externe adviseurs om met een frisse blik naar de situatie te kijken. Stel jezelf de vraag: “Wat zouden we doen als we deze optie niet hadden?”
  • Blijf kritisch op je eigen aannames en blijf je verwonderen. Neem de tijd om de impact van de verandering in de volle breedte te onderzoeken.
  • Vraag actief om feedback, vooral van mensen die het niet met je eens zijn. Hun kritische blik kan helpen om je aanpak te verfijnen en blinde vlekken te vermijden.
  • Focus op wat je kunt winnen in plaats van wat je kunt verliezen. Maak de voordelen van de verandering concreet en bespreek ze met je team. Dit helpt om een positieve mindset te creëren. Je kunt hierbij een waardegerichte veranderaanpak hanteren. Daar heb ik ook een blog over geschreven.

Veranderen doe je met hoofd en hart

Veranderen is nooit eenvoudig, maar door bewust te zijn van deze psychologische valkuilen kun je betere beslissingen nemen.

Hoi, ik ben Moniek 🙋🏻‍♀️

Ex-Strategy & Transformation-consultant; sinds 2019 zelfstandig adviseur en coach. Zoek je een sparringpartner die je uitdaagt bij jouw veranderopgave? Plan een kennismaking en ik kijk objectief met je mee naar jouw situatie.